Sejm 23 października 2014 roku uchwalił ustawę o odwróconym kredycie hipotecznym. W myśl tych przepisów kredytobiorca może liczyć na dożywotnią rentę. W zamian prawa własności nieruchomości są przenoszone na bank bądź osobę fizyczną. Wygląda na to, że popyt na tego typu usługę jest ogromny. W Polsce żyje 5 mln emerytów (2015), z czego 2,5 mln posiada nieruchomość. Banki nadal wykazują bierność w stosunku do tej opcji i bardzo wolno wprowadzają produkt odwróconego kredytu hipotecznego na rynek. Jak wszyscy wiemy, rynek nie lubi próżni. Dlatego najbardziej korzystają fundusze hipoteczne, oferując beneficjentom odwróconą hipotekę – czyli emeryturę za mieszkanie.
Niestety żaden bank nie zdecydował się na wprowadzenie produktu do swojej oferty. Powód? Banki boją się odwróconego kredytu hipotecznego. Po pierwsze – nie wiadomo jak długo będzie żył potencjalny kredytobiorca, a po drugie, jaką wartość będzie miało mieszkanie po śmierci świadczeniobiorcy.
Emerytura za mieszkanie w funduszach hipotecznych jako dodatek do emerytury.
Emerytura za mieszkanie nie jest produktem w rozumieniu ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym i nie podlega prawu bankowemu. W związku z tym firmy, które oferują rentę dożywotnią, nie są kontrolowane przez KNF. Fundusze hipoteczne działają na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego – art. 903-907 oraz art. 908-916.
Podstawową różnicą między ofertą funduszy hipotecznych a bankową jest to, że świadczeniobiorca w chwili podpisania umowy przestaje być właścicielem nieruchomości. W zamian podmiot finansujący umożliwia beneficjentowi dożywotnio użytkować nieruchomość. Co więcej, fundusz hipoteczny jest zobowiązany do wypłaty zapisanej w umowie kwoty – jednorazowo lub w comiesięcznych ratach. Świadczenie kończy się wraz ze śmiercią zbywcy nieruchomości.
Jakie zagrożenia niesie renta hipoteczna?
Renta dożywotnia nie jest regulowana przez państwo. Między innymi z tego powodu istnieje ryzyko utraty prawa do mieszkania w zbytej nieruchomości. Najbardziej niebezpiecznymi dla beneficjenta są sytuacje, gdy przeciwko właścicielowi nieruchomości (funduszowi hipotecznemu) toczy się postępowanie komornicze, w wyniku czego może dojść do zmiany własności na nieruchomości. Co za tym idzie, podmiot odpowiedzialny za wypłaty renty hipotecznej przestanie wypłacać świadczenie, przedsiębiorstwo, które jest właścicielem mieszkania, ogłosi upadłość.
Polska mentalność a hipoteka odwrócona.
Polska nie jest mentalnie przygotowana do zaakceptowania odwróconej hipoteki, bo rodzice zgodnie z tradycją przekazują domy czy mieszkania dzieciom. Ale przecież są bezdzietni emeryci. Są też tacy, których dzieci mieszkają za granicą. Wygląda na to, że już czas, aby banki wprowadziły taką możliwość. W końcu umożliwiłoby to wielu emerytom pozyskać więcej pieniędzy na godne życie.